هیدروژن یکی از گازهایی است که در فرایندهای صنعتی استفاده فراوانی دارد. علت آن را می توان خواص منحصر به فرد این گاز همچون جرم مولکولی پایین، دانسیته بسیار کم و ظرفیت گرمایی بالا نسبت به هوا (حدود ۱۴ برابر) دانست. خواص ذکر شده موجب گردیده است تا در نیروگاه ها از جمله نیروگاه حرارتی طوس از این گاز به منظور خنک سازی فضای داخل ژنراتور در طی فرایند تولید برق استفاده شود.
هیدروژن یکی از گازهایی است که در فرایندهای صنعتی استفاده فراوانی دارد. علت آن را می توان خواص منحصر به فرد این گاز همچون جرم مولکولی پایین، دانسیته بسیار کم و ظرفیت گرمایی بالا نسبت به هوا (حدود ۱۴ برابر) دانست. خواص ذکر شده موجب گردیده است تا در نیروگاه ها از جمله نیروگاه حرارتی طوس از این گاز به منظور خنک سازی فضای داخل ژنراتور در طی فرایند تولید برق استفاده شود.
جهت تامین هیدروژن مورد نیاز ژنراتورهای ۴ واحد نیروگاه حرارتی طوس که هر یک ظرفیت اسمی ۱۵۰ مگاوات را دارا می باشند، واحد هیدروژن سازی احداث شده است. در این واحد که بهره برداری از آن بر عهده امور شیمی است، طی فرایند الکترولیز، آب مقطر به گازهای اکسیژن و هیدروژن تجزیه شده و پس از ذخیره سازی گاز هیدروژن در کپسول هایی با حجم ۵۰ لیتر و فشار ۱۲۰ بار در اختیار امور محترم بهره برداری قرار می گیرد.در ادامه به منظور آشنایی بیشتر با این واحد به طور خلاصه فرایند تولید گاز هیدروژن در نیروگاه حرارتی طوس ارائه می گردد.
همانطور که پیشتر ذکر شد، فرایند بر اساس الکترولیز آب می باشد. آب مقطر مورد نیاز از واحد تصفیه آب تامین و در تانکی که بدین منظور طراحی شده است ذخیره می شود. سپس آب از طریق پمپ به الکترولایزر که متشکل از ۱۵ سل الکتروشیمیایی و با ظرفیت تولید کل ۸ Nm3/hr گاز هیدروژن است هدایت می شود. جریان الکتریکی مورد نیاز الکترولایزر از طریق رکتیفایر که جریان متناوب را به جریان مستقیم تبدیل می کند و قابلیت ایجاد اختلاف پتانسیل ثابت با جریان متغیر و قابل تنظیم را دارد تامین می شود. گازهای اکسیژن و هیدروژن خروجی از الکترولایزر در کولرهای تعبیه شده خنک می شوند. گاز اکسیژن به اتمسفر تخلیه شده و گاز هیدروژن پس از عبور از اسکرابر به گاز هلدر که وظیفه ذخیره سازی موقت گاز هیدروژن را بر عهده دارد و مرحله ای میانی بین الکترولایزر و مرحله متراکم سازی گاز محسوب می شود، منتقل می شود. در مرحله بعد، کمپرسورها، هیدروژن را از گاز هلدر خارج و با فشار بالا به خشک کن ها هدایت می کنند. در خشک کن ها، رطوبتی که همراه با گاز هیدروژن منتقل شده است حذف و گاز با خلوص مناسب وارد ایستگاه شارژ می شود. ۶ عدد کپسول به طور همزمان تا رسیدن به فشار ۱۲۰ bar در ایستگاه شارژ قرار گرفته و پس از رسیدن به فشار یاد شده، در سبدهای ۱۲ عددی جهت ارسال به محل تزریق گاز هیدروژن به ژنراتور قرار داده می شوند. با توجه به محدوده اشتعال پذیری وسیع و خاصیت انفجاری شدید گاز هیدروژن، فشار بالا در مرحله تولید و نیاز به خلوص بالای گاز در ژنراتور، فرایند تولید گاز هیدروژن نیازمند کنترل لحظه به لحظه شرایط عملیاتی، هوشیاری، دقت و تجربه پرسنل می باشد.
